Mum Işığında Röportajlar 7 - Yoga Nedir? Neden Önemlidir?
Aslı Acunal’la yoga ekseninde, mum ışığında bir röportaj
Uzmanlarla konuşuyor, her ay içeriği zengin röportajlar hazırlıyoruz.
"FEU DU CIEL Mum Işığında Röportajlar" serisinde 7. röportajın konusu yoga.
Aslı Acunal’la bu röportajımızda yoga nedir sorusu ekseninde konuştuk. Somatik diyalog nedir, yoga ve çakralar bağlantılı mı? Yoga bizim için neden önemli?
Şimdi röportajı okuyun ve öğrenin.
Kendinden söz eder misin Aslı?
Ben kendime “kendini araştırmacı” demeyi seviyorum. Merak eden, deneyimleyen, denedikçe dönüşen biri olduğumu düşünüyorum artık. Turizm bölümü mezunuyum, lise staj dönemimden itibaren turizm sektöründe çalıştım. Şimdi Eskişehir’de yaşıyorum. Bir psikiyatristin yanında asistanlık yapıyorum, aynı zamanda yoga dersleri veriyorum. 2019’dan bu yana yoga hayatımın baş köşesinde. Öğrenmenin, dönüşmenin, bedeni ve zihni anlamanın peşinde aldığım birçok eğitimi harmanlayarak kendi yolumu, yönümü, sesimi arıyorum.
Bugün yaptığım şey aslında kendimi araştırmaya devam ederken bu yolda öğrendiklerimi başkalarına alan açarak paylaşmak. Yoga, somatik pratikler, nefes, oyun, beden farkındalığı… Hepsi benim için aynı yerden besleniyor. İçimdeki merakı ve yaşamı anlamaya dair bu daveti kabul edip, takip edip yoluma devam ediyorum :)
B.K.S. Iyengar şöyle diyor: “Yoga bir ışıktır, bir kez yakıldığnda asla sönmez.” Nasıl başladı yoga yolculuğun?
Aslında sporla arası çok iyi biri değildim. Geçmişte de zayıflamak için spor salonuna yazılıp devam etmediğim olmuştur. Bir gün Youtube videolarından birini açıp kendi kendime yoga yapmayı denedim. Birçok insan gibi ben de şaşırdım çünkü yoganın sadece oturmak ve rahatlamak anlamına geldiğini sanıyordum. Yoga nasıl yapılır bilmiyordum, aslında yoganın Y’sini bile bilmiyordum.
Bir süre sonra Monk Cafe’de sabah saatlerindeki yoga derslerinden birine katıldım. Sadece iki kişiydik sınıfta. O süreçte yoga yaparken çok iyi hissettim. Yalnızca zihinsel anlamda Shavasana’da zorlandığımı anımsıyorum.
Ardından ilk yoga hocan Ayla Canay oldu değil mi?
Evet. Ayla Hoca ile yollarımızın kesişmesiyle birlikte her hafta düzenli olarak yoga yapmaya başladım. O dönem benim için çok öğretici ve dönüştürücüydü. Kendimi çok şanslı hissediyorum Ayla hoca ile bu yola çıkmış olduğum için.
Sonra pandemi olmasıyla ara vermek zorunda kaldık derslere. Pandemi döneminde ilk başlarda evde tek başına yoga yapmak zorlamıştı beni. Sonra online durumuna ben de alıştım herkes gibi ve Çetin Çetintaş’ın element serisine başladım. Zeynep Aksoy'un pandemi dönemi düzenlediği bağış usulü eğitime de katıldım. Böylece sonrasında da devam edecek olan eğitim sürecim başlamış oldu.
2023 yılından itibaren ders vermeye başladım. Zeynep Aksoy’un eğitimine katıldım, Berra Sertel’den anatomi ve yin yoga dersleri aldım. Psikolog Sibel Aydoğmuş ile beden odaklı travma sağaltım pratikleri eğitimini aldım. İnci Herdem & Edife Akbıyık Gürol’dan çocuk yogası eğitimi ve geçtiğimiz dönem Burcu Karakurt Gün (BEYOGASELF) ve Burcu Kamber Karakulak’tan (Yogi’nin Evi) kapsamlı bir yoga eğitimi aldım.
Yoga bir egzersizi mi yoksa daha derin bir yaşam biçimini mi ifade ediyor?
Yoga benim istikrarla sürdürdüğüm bir pratik. İş değişikliği dönemimde yogaya başladığımda aslında kendimi seçmiş ve kendime gerçek bir alan açmaya başlamıştım. Bu yüzden yoga benim için yalnızca mat üzerinde yapılan hareketlerden çok daha fazlası. Yaşamın her alanına yayılan bir yolculuk...
Yoga, sekiz aşamalı bir bütünlük sunuyor. Biz çoğunlukla üçüncü adım olan “asana” ile tanışıyoruz yogayla. Yani bedenimizle yaptığımız farkındalık çalışmalarıyla... Oysa yolculuk çok daha içeriden başlıyor.
Önce kişinin kendisiyle kurduğu ilişkiyi arındıran "yama", ardından dünyayla ve toplulukla ilişkisini düzenleyen "niyama" geliyor. Beden farkındalığından sonra nefesin incelikleri yani "pranayama" ile yolculuk derinleşiyor.
Yoga benim için içerden dışa doğru yayılan, kendini hatırlatan, yaşamın her anına temas eden bir bütünlük hâli diyebilirim.
Sonraki yoga aşamaları neler?
Pratyahara’da duyuları eğitiyorsun, dharana’da dikkatine odaklanıyorsun, dhyana’da meditasyon yani zihni eğitme aşaması geliyor. Tüm aşamaları bitirip toplarladığında ise son aşama olan samadhi’ye geçip evrenle bütün olmayı deneyimliyorsun.
Sabah pratikleri yaptığını biliyoruz. Güne yoga ile başlamak sana nasıl bir his veriyor?
Sabah yogası bana denemekten çekinmemeyi öğretiyor. Bedenim sabahları daha katı, bu yüzden pratik de günün diğer saatlerinden farklı bir deneyime dönüşüyor. Güne hareketle başlamak ise hem fiziksel hem de enerjisel bedenimde hissedilir bir canlılık yaratıyor.
Bedenimizin görünen bir yanı var; bir de içeride, çakraların yer aldığı o daha ince, enerjisel katman... Benim için denge, bu iki bedenin birbirini duymasıyla oluşuyor. Sabah pratiklerini bir “öneri” gibi değil, merak eden herkes için açılmış yumuşak bir alan olarak görüyorum.
Erken uyanmak herkesin kolayca alışabileceği bir şey değil, bunu biliyorum. Ama bu alanla yolu kesişenlerin, pratiğin sonunda bedeninden geçen o küçük “iyi ki geldim” hissine rastlama ihtimali çok yüksek. Ve bence o his, sabah pratiğinin en güzel tarafı.
Yoga nasıl yapılır, çakra nedir gibi soruların yanıtları için FEU DU CIEL sosyal medya hesabını ve FEU DU CIEL Blog'u takip etmeye devam etmenizi öneririz. Yoga ve meditasyon pratikleri için uygun kokulu mum çeşitlerini kolayca satın alın.
Ritüellerinde ortam senin için ne kadar önemli? Örneğin, bir mum yakmak, bir koku seçmek pratiğini nasıl etkiliyor?
Yogaya başladığım ilk günden beri evde kendime küçük bir alan oluşturmayı çok önemsedim. Bir mum yakıp pratik yapmak ya da ada çayı, defne yaprağı gibi kokularla alanı temizlemek her zaman bana iyi gelir.
Mum, ortamın enerjisini tek başına dönüştürebilen bir şey. Hem romantik hem de özellikle gecenin sessizliğinde yoga yaparken çok iyi bir eşlikçi oluyor. Ortamı yumuşatıyor, zihni hazırlıyor.
Günlük koşuşturma içinde yavaşlamayı nasıl başarıyorsun?
Açıkçası bunu her zaman başardığımı söyleyemem. Bazen ben de otomatiğe bağlanıyorum; koştururken, bölünürken “yetmiyor” hissinin içinde buluyorum kendimi. Yorulduğumu fark ettiğimde durup silkeleniyorum ya da o biriken enerjiyi aktarmak için duvarı itiyorum. Bu da benim için somatik bir yol.
Yavaşlamak her zaman hemen mümkün olmuyor ama artık daha erken fark edebiliyorum, işte orası bana iyi geliyor.
Öte yandan yavaşlamak benim için çok kıymetli çünkü düşünmeye, hissetmeye alan açıyor. Bu yüzden Instagram’da “yeterli” adlı bir seriye başladım. Yaşam boyunca kendimize sürekli “şöyle olmalıyım, bunu yapmalıyım” derken, “şu an olan yeter mi?” diye sormayı pek öğrenemiyoruz. Ve çoğu zaman yetersizlik hissiyle yaşıyoruz. Bu seride videolar, fotoğraflar seçiyorum ve üzerine küçük cümleler yazıyorum: “Keyifliyim, bu yeterli.”, “İçimdeki çocuğu görüyorum, bu yeterli.” Bunları hatırlamak bana iyi geliyor.
Yavaşlamak için somatik diyalog pratikleri de yapıyorum. Bazen yavaşlayamıyor olsam bile, artık kendimi bunun için suçlamak yerine fark etmeyi seçiyorum. Ve bu da başlı başına bir yavaşlama hâli.
Yeterli serisi ne güzel bir fikir! Peki, somatik diyalog nedir?
Bedenimizle var olduğumuza göre duygularımızın bedene yansıması da son derece olağan. Soma, beden anlamına geliyor. Somatik diyalog ise insanın bedenindeki duyguları ve ruhunu dans yoluyla hissetmesine yer veren, yavaş bir pratik. Akışta olduğun, içinden geleni yansıttığın bir dans.
Böylece duygularımızla bedenimizin bağlantısını daha net şekilde hissedebiliyoruz. Kendimizi sıkmadan, hiçbir yerimizi sıkıştırmadan, yumuşacık yaptığımız bir dans, bir özgürleşme hâli somatik diyalog.
Somatik diyalog nasıl uygulanır?
Somatik diyalog, bedenin kendi iç sesini duyabilmesi için açılmış yavaş bir alandır. Bazen bir eşlikçi bu alanda sadece küçük işaretler verir; “dizlerin yumuşak”, “kolların bir şey söylemek ister mi?” gibi. Ama asıl olan, beden parçalarının birbiriyle kurduğu o sessiz muhabbeti fark etmektir. Kalça, omuz gibi gün içinde fark etmeden sıkıştırdığımız bölgeler bu pratikte yumuşar, hafifler. Eklemler birbirini dinlemeye başlar; bir hareket diğerine haber verir.
Zaman zaman kasları güçlendiren küçük destekler de olur ama acele etmeden, zorlamadan. Somatik pratik, genellikle yumuşak bir müzik eşliğinde ve hep yavaş bir hızda ilerler. Ben de yoga derslerimde somatik diyaloğa alan açıyorum. Bir şey “yapmak” için değil, bedenle sohbet edebilmek için… Bazen sadece dinlemek bile yeterli oluyor.
Çakralar ile yoganın bir bağlantısı var mı?
Evet, yoga ve çakralar birlikte, iç içe ama bunu katı kurallar gibi değil, bedeni ve sinir sistemini gözlemlemeye yarayan bir çerçeve olarak düşünmek daha sağlıklı.
Çakralar duygu durumlarımızı, hareket alışkanlıklarımızı ve enerjiyi nasıl kullandığımızı anlamamıza yardımcı olan sembolik bir sistem sunar. Örneğin kök çakra güvenlik, zemin ve bedenle temas temalarıyla ilişkilidir ve “toprak” elementiyle anılır.
Sürekli hareket etmek, yerinde duramamak, gün içinde bedeni yeterince dinlendirememek gibi sorunları olan bir sinir sistemini dengelemek için daha yavaş, düzenleyici pratikler destekleyici olabilir. Tam tersine, uzun süre oturan, bedeni harekette zorlanan birine sadece çok yavaş pratikler önermek her zaman dengeleyici olmayabilir. Bu noktada daha akışkan, ısıtan hareketler bedeni canlandırabilir. Önemli olan, “şu çakra şöyle yapılır” demekten çok, kişinin kendi bedenini ve yaşam ritmini gözlemlemesidir.
Ben yogada çakraları, doğru–yanlış reçeteler olarak değil “Hangi harekete, hangi hıza, hangi destekleyici pratiğe ihtiyacım var?” sorusunu sormaya yardımcı bir yol arkadaşı gibi görüyorum. Hepimiz benzer duyguları yaşayabiliyoruz ama bedenlerimiz ve hızlarımız çok farklı. Bu yüzden belki “yoga yolculuğu geneldir” denebilir. Ancak deneyim her zaman kişiseldir ve kıymetli olan “bedeni dinleyerek kendi dengeni kurabilmek” olabilir.
Çakra nedir? Kalp çakrası nedir, neden önemlidir?
Sorularınızın yanıtları için FEU DU CIEL Mum Işığında Röportajlar Serisini inceleyin.
Bu röportajı okuyanlara bir mesaj vermek ister misin?
Şunu hatırlatmak isterim: Beynimiz çoğu zaman gerçekle hayali ayırt etmiyor; düşündüğümüz, tekrar ettiğimiz şeyler bedenimizde gerçek bir etki yaratıyor. Bu yüzden zihnimizi zorla susturmaktan çok, ona eşlik etmeyi öğrenmek daha şefkatli bir yol olabilir.
Her zaman kolay olmasa da, küçük bilinçli seçimlerin gerçekten dönüştürücü bir gücü var. Bazen sadece şunu demek bile yeterli: “Şu anda bunu seçiyorum ve bu pratiğin birkaç dakika içinde sinir sistemime iyi geleceğini biliyorum.”
Bir çıkış yolu her zaman mucizevi adımlardan geçmiyor, çoğu zaman 5–10 dakikalık küçük duraklar yeterli olabiliyor. Ayrıca “kendi sorumluluğunu almak” kendine yüklenmek anlamına gelmiyor, bu kendine destek olmayı seçmek aslında.
***
Aslı Acunal’a ulaşmak ve onu takip etmek için aşağıdaki link’i kullanabilirsiniz:
Aslı Acunal’ın Instagram Profili: https://www.instagram.com/asliacunal/
